Өмнөговь аймгийн Засаг даргын үйл ажиллагааны хөтөлбөрийн хүрээнд олон дэд хөтөлбөрүүд амжилттай хэрэгжиж үр дүнгээ өгч байгаагийн нэг нь ЗӨГИЙН ҮҮР хөтөлбөр юм. Нэрийг нь сонсоод олон хүн эргэлзэж, гайхдаг зарим нэг нь гадаад явуулдаг хөтөлбөр төдийгүйгээр ойлгодог нь нууц биш.
Зав чөлөөгүй ажиллаж, суусан газраасаа шороо атган, урагш тэмүүлж байдаг хүмүүсийг бид “ажилч зөгий шиг” гэдэг. Яагаад гэвэл зөгий гэдэг амьтан үр удмаа төрүүлж, өсгөх байр савыг зогсоо зайгүй бэлдэж, цэцэгний тоос хүртээн, амтат балыг цуглуулдаг ач тустай, бас ажилсаг амьтан.
Зөгий насан туршдаа маш бага буюу цайны халбаганы ердөө 1/12-тэй тэнцэх зөгийн бал үйлдвэрлэдэг байна. Жишээлбэл 350 грамм зөгийн бал гаргахын тулд 300 зөгий насанд туршдаа өдөржингөө хөдөлмөрлөдөг гэсэн үг. Зөгий нь үүрнээс 2-3 км-ийн радиуст нектар ялгаруулдаг. Хол явж хэрэгтэй зүйлээ олж, олзоо гэртээ авчирдаг ажээ. Эрхэм уншигч та бүхэн энэ бүхнийг уншаад Зөгийн үүр хөтөлбөрийн зорилго, утга учрыг ойлгох буй за.
Өмнөговь аймгийн Засаг дарга Н.Наранбаатар дэлхийн нэр хүндтэй сургуулийн нэг Калифорний их сургуулийн төгсөгч. Тэрээр өндөр хөгжилтэй оронд сурч амьдарч байхдаа, эрдэмтэн багш нараас их сонсож мэдэх бүртээ олон олон залууст ийм боломж олдож, тэд сурсан мэдснээ нутгийхаа хөгжилд зориулаасай, хөгжилтэй орнуудын хүний төлөө гэсэн сайхан бүхнийг нутагтаа бий болгохыг мөрөөддөг байсан тухайгаа болон улмаар нутгийнхаа залуучууд, хийж бүтээхийн зорин хөдөлмөрлөж яваа олон олон хүмүүсээ гадаад улс оронд сургаж, дадлагажуулахыг зорьж “Зөгийн үүр” хөтөлбөрийг санаачилсан тухайгаа нэгэн ярилцлагандаа дурьджээ.
Түүний санаачилсан “Зөгийн үүр” хөтөлбөр хэрэгжээд 2 жилийг ардаа орхиж. Хэрэгжиж эхэлснээс хойш өнөөг хүртэл Өмнөговь аймгийн салбар бүрийн төлөөлөл 700 гаруй иргэн энэхүү хөтөлбөрт хамрагдаж хилийн дээс алхжээ. Тэд аялах гэж зугаалах гэж явсангүй харин мэдлэг боловсролоо дээшлүүлж, туршлага судлаж ёстой зөгий шиг хэрэгтэй бүхнээ олоод гэртээ ирцгээдэг аж. Энэ хөтөлбөрт эгэл жирийн малчид, ногоочид, төрийн албан хаагчид, эмч, сувилагч, багш, бизнес эрхлэгчдийн төлөөлөл гээд 700 гаруй хүн хамрагдаж, Орос, Хятад, Солонгос, Америк, Филиппин, Энэтхэг, Гүрж, Тайвань, Итали, БНСВУ, Герман, Сингапур, Беларусь, Тайланд зэрэг улсын сайн туршлагыг судалж ирсэн байна.
Бас нэгэн зүйл гэвэл залуу хүн бүр гадаадын их, дээд сургуульд сурахыг хүсч мөрөөддөг ч гэлээ санхүүгийн байдлаас шалтгаалан хүсэл мөрөөдөлдөө хүрч чаддаггүй. Тэгвэл Зөгийн үүр хөтөлбөрийн хүрээнд Өмнөговийн 20 гаруй залуучууд 100 хувийн тэтгэлэгтэйгээр Тайвань улсад магистрийн зэрэг хамгаалахаар суралцаж байна. Энэ бол эхлэл цаашдаа олон олон залуусын сурах хүсэл мөрөөдлийг дэмжиж ажиллана, харин залуучууд төгсөөд нутаг орондоо тогтвор суурьшилтай ажиллаж нутгийнхаа хөгжлийн түүчээ нь болж ажиллах нь ёстой гэдгийг хөтөлбөрийг санаачлагч Н.Наранбаатар онцолж байна.
Та бид бүгд л гадаад улс оронд очоод хөгжил, дэвшил сайхан бүхнийг биширч эх орноо, өсч төрсөн нутгаа ийм сайхан болгох гэсэн бодол мөрөөдөл тээсээр ирдэг. Гадны улс орныхоны сайхан бүхнээ хэрхэн бүтээж бий болгосон, хөгжил дэвшлийн сайн туршлагыг судлаж, түүнийгээ ажил амьдралдаа хэрэгжүүлэх нь ховор.
Харин Зөгийн үүр хөтөлбөр мэргэжил, салбар, салбараар зорилго чиглэлтэйгээр туршлага судлуулж, түүнийгээ ажил хэрэг болгож буйгаараа онцлог аж. Алс хол явж олсон олз омгоо гэртээ авчирдаг ажилсаг зөгийг билигдсэн ЗӨГИЙН ҮҮР хөтөлбөр олон зуун хүмүүсийг холын холоос арвин их мэдлэг, туршлага бүхнийг тээж эх нутагтаа ажиллах олон боломжийг олгосон нь үр өгөөжөө өгч эхэлж байна. Жишээлбэл: Өмнөговь аймаг 2019 оны элсэлтийн ерөнхий шалгалтын нэгдсэн дүнгээр улсдаа тэргүүлж, тэр дундаа англи хэлний хичээлээрээ нэгдүгээр байрт эрэмблэгджээ. Шавийн эрдэм багшаас гэдэг энэ бол Өмнөговийн англи хэлний бүх багш нар нь Зөгийн үүр хөтөлбөрт хамрагдаж, гадаадад мэдлэг мэргэжлээ дээшлүүлсний үр дүн мөнөөс мөн.
Өмнөговь аймаг 65 мянган хүн амтай, уул уурхайн салбар эрчимтэй хөгжиж буй аймаг.Дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалт бүтээн байгуулалт бол хөрөнгө мөнгө байвал шийдэж болох асуудал. Харин Өмнө ухаад дуусдаг уул уурхайгаас илүү хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрлэл, эрүүл мэнд, боловсролын салбараа хөгжүүлэхэд мэргэжилтэй боловсон хүчнээ бэлтгэх, чадавхжуулах, бусад орны тэргүүн туршлагыг нутагшуулах нь юу юунаас чухал гэдгийг олж харсан зөв бодлого хэрэгжиж буйд талархнам.