Мягмар гариг 2023/12/12
Доллар 0.00
Улаанбаатар0 C
DZ CUP-2023” ӨСВӨР ҮЕИЙН ВОЛЕЙБОЛЫН АВАРГА ШАЛГАРУУЛАХ ТЭМЦЭЭН АМЖИЛТТАЙ ЗОХИОН БАЙГУУЛАГДАЖ ӨНДӨРЛӨЛӨӨ2023-12-08 14:45 GMT+8 | 32 удаа ДАЛАНЗАДГАД СУМЫН АХМАДУУДАД СУРГАЛТ ЗОХИОН БАЙГУУЛЛАА2023-12-04 14:20 GMT+8 | 44 удаа “СУРАГЧ СОЛИЛЦОО” ХӨТӨЛБӨР ХЭРЭГЖИЖ БАЙНА.2023-11-17 14:38 GMT+8 | 44 удаа ӨМНӨГОВЬ АЙМГИЙН ЦОГТ-ОВОО СУМЫН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ТӨВИЙН ШИНЭ БАРИЛГА АШИГЛАЛТАД ОРЛОО2023-11-11 13:46 GMT+8 | 240 удаа ӨМНӨГОВЬ АЙМГИЙН ОТОРЧИД ДОЛООН АЙМГИЙН НУТАГТ ОТОРЛОЖ БАЙНА.2023-11-11 13:29 GMT+8 | 60 удаа “ШҮД УГААЛТЫН АВАРГА” ШАЛГАРУУЛАХ ТЭМЦЭЭН АМЖИЛТТАЙ ЗОХИОН БАЙГУУЛАГДЛАА.2023-11-11 13:26 GMT+8 | 76 удаа “ЭРЭГТЭЙЧҮҮД БА ЭРҮҮЛ МЭНД” СУРГАЛТ НӨЛӨӨЛЛИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА ЗОХИОН БАЙГУУЛАГДЛАА.2023-11-11 13:15 GMT+8 | 56 удаа ДАЛАНЗАДГАД ХОТ, ЯПОН УЛСЫН КҮНИТАЧИ ХОТТОЙ ХАМТРАН АЖИЛЛАХААР БОЛЛОО2023-11-11 13:13 GMT+8 | 208 удаа 2000 ШИРХЭГ ХАЙЛААСНЫ НӨХӨН СУУЛГАЛТ ХИЙЛЭЭ2023-11-11 13:08 GMT+8 | 80 удаа САНХҮҮ, НЯГТЛАН БОДОХ БҮРТГЭЛИЙН МЭРГЭЖИЛТЭН БЭЛТГЭХ ЭЧНЭЭ СУРГАЛТ ЭХЭЛЛЭЭ.2023-11-11 13:07 GMT+8 | 52 удаа СУРГАЛТ ЗОХИОН БАЙГУУЛЛАА2023-11-11 13:04 GMT+8 | 64 удаа ТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖӨӨР ХАНГАЛАА.2023-11-11 12:57 GMT+8 | 48 удаа 1-Р ОРОН СУУЦНЫ ДАХИН ТӨЛӨВЛӨЛТИЙН БАРИЛГЫН АЖИЛ 80 ХУВЬД ХҮРЛЭЭ2023-09-27 09:45 GMT+8 | 256 удаа ИРГЭД 20 МЯНГАН СУУЛГАЦ БЭЛТГЭН НИЙЛҮҮЛНЭ2023-09-27 09:22 GMT+8 | 340 удаа ТӨРИЙН ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ АЛБАН ХААГЧИД САР БҮР 610 МЯНГАН ТӨГРӨГИЙН НЭМЭГДЭЛ ЦАЛИН АВНА2023-09-26 20:26 GMT+8 | 212 удаа ЭЛСЭЛТИЙН ЕРӨНХИЙ ШАЛГАЛТАД ХАМГИЙН ӨНДӨР ОНОО АВСАН СУРАГЧ, БАГШ НАРТ ХҮНДЭТГЭЛ ҮЗҮҮЛЛЭЭ2023-08-12 22:30 GMT+8 | 268 удаа Шилдэг оюутанууд Минск хотын Их сургуульд суралцахаар болжээ.2023-08-12 22:26 GMT+8 | 804 удаа “БУМБАРДАЙ” ХҮҮХДИЙН ЗУНЫ ЭЛСНИЙ СУВИЛАЛ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА ЯВУУЛЖ БАЙНА.2023-08-12 22:25 GMT+8 | 400 удаа Сум дундын ойн ангийн бүтээн байгуулалт өрнөж байна.2023-08-12 22:20 GMT+8 | 604 удаа  БАЯСАХ БАГТ АРХЕОЛОГИЙН СУДАЛГАА ХИЙГДЛЭЭ.2023-08-12 22:19 GMT+8 | 516 удаа ИРГЭНИЙ ЗӨВЛӨЛ НЬ ЦАГДААГИЙН БАЙГУУЛЛАГЫН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНД ДЭМЖЛЭГ ҮЗҮҮЛЭХ, ХЯНАЛТ ТАВИХ ҮҮРЭГТЭЙ АЖИЛЛАЖ БАЙНА.2023-08-12 22:18 GMT+8 | 244 удаа СУРГАЛТ ЗОХИОН БАЙГУУЛЛАА.2023-08-12 22:06 GMT+8 | 280 удаа ӨМНӨГОВЬ АЙМАГ 2022 ОНЫ АЖИЛ ҮЙЛСЭЭРЭЭ МАНЛАЙЛЖ МОНГОЛ УЛСЫН ШИЛДЭГ АЙМГААР ШАЛГАРЛАА2023-08-12 21:56 GMT+8 | 264 удаа АНХНЫ САЙДЫН НЭРЭМЖИТ ШАГНАЛЫГ АХМАД Д.ОДХҮҮ ХҮРТЛЭЭ2023-08-12 21:49 GMT+8 | 420 удаа МОНГОЛ УЛСЫН ХӨДӨЛМӨРИЙН БААТАР, ГАВЪЯАТ МЕХАНИКЖУУЛАГЧ Ц.ШАТАРЫН МЭНДЭЛСНИЙ 100 ЖИЛИЙН ОЙГ ТЭМДЭГЛЭН ӨНГӨРҮҮЛЛЭЭ.2023-08-02 22:01 GMT+8 | 596 удаа ИТХ-ЫН ЗӨВЛӨЛИЙН ХУРАЛ ХУРАЛДЛАА.2023-08-01 21:58 GMT+8 | 244 удаа УДАМ ЗАЛГАСАН ЗАЛУУ МАЛЧДЫГ ДЭМЖИН АЖИЛЛАЖ БАЙНА.2023-06-21 20:25 GMT+8 | 340 удаа ЗАЛУУСЫГ ГАРААНЫ БИЗНЕС ЭХЛҮҮЛЭХЭД ДЭМЖЛЭГ ҮЗҮҮЛЛЭЭ.2023-06-21 20:24 GMT+8 | 476 удаа МАТЕМАТИКИЙН 60 ДАХЬ УДААГИЙН ОЛИМПИАД ӨМНӨГОВЬ АЙМАГТ БОЛНО2023-06-21 20:19 GMT+8 | 496 удаа ДҮГНЭЛТ, ХЭЛЭЛЦҮҮЛГИЙГ ЗОХИОН БАЙГУУЛЛАА.2023-06-21 20:17 GMT+8 | 388 удаа

ЁЛЫН ХӨНДИЙ БА ОХИН ХӨТӨЛИЙН ТУХАЙ ДОМОГ

НИЙТЭЛСЭН: 2019-07-09 12:39 GMT+8

Үлгэр домгийн өлгий, үзэсгэлэнт сайхан говьд айлчилж байгаа хүндэт зочин таны алтан шар зам өлзийтэй байхыг ерөөж аяны цагаан дөрөөнд ариун цагаан сүүгээ эчнээ мялаая.

Манай говийн уул ус ургамал амьтан хүртэл сонсоход сонин домогтой байдгийг эрдэмтэд дүгнэхдээ эрт дээр үеэс хүмүүн төрөлхтөн үүсэн хөгжсөн уугуул нутгийн нэг байсны гэрч гэж үздэг юм билээ.Таны жуулчилж байгаа Ёл шувууны нэрээр  алдаршсэн энэ уулын хавцал ч гэсэн урьд эртнээс улбаалсан нэгэн сонин домогтой байдаг.

Балар эрт цагаас баян чинээлэг нь барлаг ядуусаа басан дээрэнгүйлж бас зарим үед ч амь насыг нь ч бүрэлгэн сүйтгэж баримт жишээ аль ч улсын түүхэд үлджээ. Хүний эрхийг хүндэтгэн хамгаалах хүмүүнлэг ариун дэг ёс өнөө үеийнхэн шиг ийм хүчтэй байгаагүй эрт урьдын цагт энэ уулзанд болсон эмгэнэлт явдал эдүгээр үед домог болсон яригдаж ирснийг эрхэм та болгоон соёрхоно уу.

 

Одоо ингээд домгоо хүүрнэе. Олон жилийн өмнө гэнэ. Оргүй худал цуурхалаас үүдэн ооны эвэр шиг ижилдсэн орь залуу насны хос янаг орчлонгоос хальсан тухай энэ домогт яригдана.

Ямар хүний үр, хэн ч байсан юм Янгирцаг хэмээх хөтлөөр нутагтладаг нэгэн сайхан бүсгүйд ядуухан амьдралтай өнчин залуу янаг хайрын сэтгэлээ илчилж, хамтран амьдарч ханилан суухаар болзон хамаг бэлтгэлээ базааж байгаа мэдээ хавь ойрынхоны дунд тархсаныг хөлчүү архичин хүүдээ Хөтлийн хөөрхөн бүсгүйг хөрөнгө мөнгөөрөө гайхуулан эхнэр болгон суулгахаар санаархаж байсан Баяндай баян харц хоёрын ханилан суух гэж байгаад хорсохдоо хос залуусын амьдралыг бусниулах хорон муухай арга сүвэгчлэн энэ нутгийнханы дунд эртнээс яригдаж ирсэн нэгэн домгийг ашиглахаар шийджээ. Ёл хэмээх уулын шувуу ёроол нь харагдахгүй өндөр хадны оройд өвлийн тэсгэм хүйтэнд үүрээ засч хөөрхөн гурван өндөг гаргадаг. Тэр гурван өндөгнөөс анч хурдан тайга нохой, алмазан хурц ган сүх, арван алд аргамж төрдөг. Түүнийг авч чадсан хүн түмэн үедээ жаргадаг гэж домогт өгүүлдэг ажээ. Энэхүү сонин домог л эзэрхий Баяндайд олз болж нэг өдөр ядуу хүүг дуудаж ирүүлээд ивээлт сайхан хүний дүрээр ингэж хэлжээ.

Ах нь залуу насыг дайраагүй биш. Айл гэр болох гэж байгаа хүнд аяга, шанага авдар сав, амь зуух арав таван малнаас эхлээд амьжиргааны бүх юм хэрэг болно. Амьдрал ахуйг хангалуун сайхан амар түвшин жаргаасай гэсэндээ ах нь чамд арга зааж өгье гэжээ.

Өндөр уулын оройг ажиглаад байвал өнөө маргаашгүй Ёл шувуу өндөглөх цаг болсон шиг болсон байна. Өвлийн  дүн хүйтнээр өндгөө гаргадаг амьтан гэлээ. Харин тэр шувууны 3 өндгийг гэртээ авчирвал хярс мануулыг алхуулхахгүй барьдаг анч нохой, хялгас тавиад үлээхэд хяргачихаар тийм хурц сүх, хязаалан нохоо хэмлээд даахгүй тийм бөх аргамж болж хувирдаг гэнэ лээ. Эд бүхнийг авч чадвал ээ дээ хүү минь энэ дэлхий даахгүй баяжина гээд урьд өмнө хэзээ ч ингэж баяжсан хүн байгаагүй мэддэг мөртлөө биеэрээ үзсэн юм биш их л үнэмжилтэй ярьж гэнэ.

Яах гэж Баяндай гуай ятгаад байгаагийн далд учрыг яг тааж мэдээгүй ч ядуу хүү баян хүний бааг, бартаг дарханы новш их гэдгийг балчир наснаасаа  сайн мэдэх учир: Баяндай гуай таны санаа тавьсанд гялайлаа. Баяжих жаргах гэж байж өндөр хаднаас унаж үхсэнээс барлаг хэвээрээ явбал аминд өлзийтэй байлгүй дээ гээд хэлчихсэнд Баяндайн царай барсхийн бачимдан уурсаж, бас энэ муу чинь миний бодсныг мэдчихлээ гэж үү гээд хэмээн хардаж сэжиглэн аргаа өөрчлөхөөр болжээ

Хангай дэлхийн хишгийг хүртэх заяагүй хар гуйлгачин чамаар ёлын өндгийг албаар авчруулаад ёстой баяжих гэдгийг үзүүлээд өгье гайгүй дээ . Харин чамайг өндөг авчирахгүй бол хар толгойтой чинь ярьна шүү гээд сүрдүүлэн барьж аваад хавь ойрын хэдэн сувдаг эрийг хахуульдан хүүг ханын модонд баглаж, ёрвон өндөр хаданд үүрлэсн ёсын өндөгөнд явуулахдаа:

Үүл шүргэсэн тэр өндрийн орой дохь үүрэнд үйл нь хөтөлсөн энэ мууг хүрэнгүүт хүлээнийхээ үзүүрийг хад ороож хүн тайлж чадахааргүй бүсэлж уян орхиорой, тэгээд тэр мууг эргэж ирэхийг үзье гэж Баяндай захисныг цаад хэд нь ёсоор болгож гэнэ. Өвлийн хахир хүйтэнд өмгөөлж хамгаалах хүнгүй өнчин ядуу хүү халил хадны ирмэг дээр ханын модонд хүлээстэй хаашаа ч хөдлөж чадахгүй байсаар хайран амиа алджээ.

Үнэнч хонгор ханхүүгээ үл бүтэх хүмүүсийн гарт хөөрхийлөлтэйгээр үрэгдснийг хөтлийн хөөрхөн бүсгүй сонсож мэдснээс хойш уй гашууд автаж уймарсан сэтгэлдээ шаналаж тэнэсээр уулын их цасанд даруулчихсан гэдэг. Энэ цагаас хойш эмгэнэлт явдал болсон их хавцлыг Ёлын хөндий, эрсдсэн залуугийн хүлгийн уяаг бүсэлж ороосон хадыг Бүст улаан, орь залуу бүсгүйн осолдсон давааг Охин хөтөл гэдэг болсон юм гэнэ лээ гэж домог төсгөдөг.

 

Хүний эрхийн дээдлэгч хүн бүр хар санаатны явуулгад өртсөн хайрт хоёр хосын дурсгалыг одоо ч хүндэтгэсээр байдаг юм шүү дээ. Хэрэв та бурхан буддаг шүтдэг бол эх болсон зургаан зүйл хамаг амьтаны тусын тулд энэрэнгүй сайн үйл бүтээхийн төлөө наминчлаарай

  Ахмад багш Ц.Лувсанцэрэн