Баасан гариг 2025/06/20
Доллар 0.00
Улаанбаатар0 C
ӨМНӨГОВЬ АЙМГИЙН ДАЛАНЗАДГАД ХОТОД “ХОТЫН ӨДӨР” АРГА ХЭМЖЭЭ ЗОХИОН БАЙГУУЛАГДАЖ БАЙНА2025-05-30 15:47 GMT+8 | 312 удаа МОНГОЛ УЛСЫН ХУРЦ АРСЛАН ГОМБО-АЮУШИЙН ДЭМҮҮЛ АГСНЫ НЭРЭМЖИТ ХҮЧИТ 128 БӨХИЙН БАРИЛДААН БОЛЛОО.2025-05-26 10:19 GMT+8 | 184 удаа Өмнөговь аймгийн Засаг дарга Н.Энхбат: Улсын төсвийн татаас нэмэгдэж, орон нутагт үлдэх төсөв багасч байгаа ч бүтээн байгуулалтаа тасралтгүй үргэлжлүүлэхээр ажиллаж байна2025-05-23 11:20 GMT+8 | 1336 удаа ӨМНӨГОВЬ АЙМГИЙН ДАЛАНЗАДГАД СУМАНД “ГОВИЙН ОЮУ ХӨГЖЛИЙГ ДЭМЖИХ САН”-ГИЙН САНХҮҮЖИЛТЭЭР 200 ХҮҮХДИЙН ЦЭЦЭРЛЭГ БАРИГДАНА2025-05-14 10:54 GMT+8 | 236 удаа ГАШУУНСУХАЙТ-ГАНЦМОД БООМТЫН ХИЛ ДАМНАСАН ТӨМӨР ЗАМЫН БҮТЭЭН БАЙГУУЛАЛТЫН АЖЛЫН НЭЭЛТИЙН ЁСЛОЛ БОЛЛОО2025-05-14 10:42 GMT+8 | 384 удаа ГОВИЙН БҮСИЙН АЙМГУУДЫН ТӨЛӨӨЛӨГЧ НАРЫН УУЛЗАЛТ ЗОХИОН БАЙГУУЛАГДАЖ БАЙНА2025-05-12 07:41 GMT+8 | 396 удаа “ТАВАНТОЛГОЙ” КОМПАНИ “ТАТВАР ТӨЛӨЛТӨӨРӨӨ ТЭРГҮҮЛЭГЧ ТОП-10” КОМПАНИЙ НЭГЭЭР ШАЛГАРЛАА2025-05-05 22:12 GMT+8 | 376 удаа ӨМНӨГОВЬ АЙМАГ АГААРЫН ТЭЭВРИЙН ХӨНГӨЛӨЛТТЭЙ ҮЙЛЧИЛГЭЭГ ИРГЭДДЭЭ ХҮРГЭНЭ.2025-04-30 12:08 GMT+8 | 468 удаа ХУВААРИЙН ДАГУУ НӨАТ-ЫН БУЦААН ОЛГОЛТЫГ ИРГЭДИЙН ДАНСАНД ШИЛЖҮҮЛНЭ2025-04-30 11:57 GMT+8 | 308 удаа ӨМНӨГОВЬ АЙМАГТ “ХАВАР” УРАН ЗУРГИЙН ҮЗЭСГЭЛЭН ЗОХИОН БАЙГУУЛАГДАЖ БАЙНА.2025-04-28 20:26 GMT+8 | 308 удаа ӨМНӨГОВЬ АЙМАГ САНХҮҮГИЙН БОЛОВСРОЛ ОЛГОХ МЭДЭЭЛЛИЙН ТӨВТЭЙ БОЛЖЭЭ2025-04-17 12:45 GMT+8 | 568 удаа УУЛ УУРХАЙН БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ БИРЖИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬД НЭМЭЛТ, ӨӨРЧЛӨЛТ ОРУУЛАХ ТУХАЙ” ХУУЛИЙН ТӨСЛИЙГ ХЭЛЭЛЦЭНЭ2025-04-17 12:29 GMT+8 | 420 удаа ӨНӨӨДӨР УИХ-ЫН ЧУУЛГАНЫ НЭГДСЭН ХУРАЛДААНААР ХЭЛЭЛЦЭХ АСУУДЛУУД2025-04-17 12:12 GMT+8 | 328 удаа ОЙРЫН ӨДРҮҮДИЙН ЦАГ АГААРЫН УРЬДЧИЛСАН МЭДЭЭ /Нийт нутгаар/2025-04-17 11:52 GMT+8 | 320 удаа ӨМНӨГОВЬ АЙМАГ ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН САЛБАРЫНХАА МЭРГЭЖИЛТНҮҮДИЙН НЭГДСЭН ЗӨВЛӨГӨӨНИЙГ ЗОХИОН БАЙГУУЛЖ БАЙНА2025-04-14 13:34 GMT+8 | 540 удаа ЗЭЭЛИЙН МЭДЭЭЛЛИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬД НЭМЭЛТ, ӨӨРЧЛӨЛТ ОРУУЛАХ ТУХАЙ ХУУЛИЙН ТӨСЛӨӨС ОНЦЛОХ ЗААЛТУУД2025-04-14 13:26 GMT+8 | 368 удаа АЗИЙН АВАРГА ШАЛГАРУУЛАХ "FIBA 3X3-2025" САГСАН БӨМБӨГИЙН ТЭМЦЭЭН АВАРГААР АВСТРАЛИЙН БАГ ШАЛГАРЛАА.2025-04-14 13:08 GMT+8 | 324 удаа ӨМНӨГОВЬ АЙМАГТ “ИХ ГОВИЙН ХАВРЫН БАЯР-2025” АРГА ХЭМЖЭЭ ЗОХИОН БАЙГУУЛАГДЛАА.2025-04-04 12:20 GMT+8 | 340 удаа “ӨСӨЛТТЭЙ ӨМНӨГОВЬ-ХАМТЫН АЖИЛЛАГАА 2025” ЗӨВЛӨЛДӨХ УУЛЗАЛТ 2 ДАХЬ ӨДРӨӨ ҮРГЭЛЖИЛЖ БАЙНА2025-04-04 11:49 GMT+8 | 448 удаа НИЙТИЙН ТЭЭВРИЙН ХҮРТЭЭМЖИЙГ НЭМЭГДҮҮЛЖ 6 АВТОБУСЫГ ҮЙЛЧИЛГЭЭНД ЯВУУЛЖ ЭХЭЛЛЭЭ.2025-04-02 12:32 GMT+8 | 384 удаа АШИГТ МАЛТМАЛЫН ТУХАЙ ХУУЛИЙН ШИНЭЧИЛСЭН НАЙРУУЛГЫН ТӨСӨЛ БОЛОВСРУУЛАХ АЖЛЫН ХЭСЭГ ХУРАЛДЛАА2025-04-02 12:19 GMT+8 | 368 удаа МУГТ Ц.РАДНАА МАСТЕРУУДЫН ДАШТ-ЭЭС ЗУРГААН АЛТАН МЕДАЛЬ ХҮРТЭЖ, ЗАРИМ РЕКОРДУУДЫГ ШИНЭЧИЛЛЭЭ2025-03-31 10:37 GMT+8 | 476 удаа ӨРХИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ТӨВҮҮДТЭЙ ХАМТРАН АЖИЛЛАХ ГЭРЭЭГ БАЙГУУЛЛАА2025-03-31 10:24 GMT+8 | 512 удаа УИХ, ЗАСГИЙН ГАЗРЫН ГИШҮҮД ШИВЭЭХҮРЭН БООМТОД АЖИЛЛАЖ БАЙНА2025-03-31 10:12 GMT+8 | 424 удаа ЦАГ АГААРЫН МЭДЭЭ2025-03-31 09:43 GMT+8 | 456 удаа БИРЖИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬД НЭМЭЛТ, ӨӨРЧЛӨЛТ ОРУУЛАХ ТУХАЙ ХУУЛИЙН ТӨСЛИЙГ ӨРГӨН МЭДҮҮЛЛЭЭ2025-03-28 15:36 GMT+8 | 444 удаа ДӨРӨВДҮГЭЭР САРЫН 1-НЭЭС САЙН ДУРЫН ДААТГУУЛАГЧ 106.920 ТӨГРӨГ ТӨЛНӨ2025-03-28 14:07 GMT+8 | 456 удаа ӨМНӨГОВЬ АЙМГИЙН АНХНЫ ДАРГА, ТӨР НИЙГМИЙН НЭРТ ЗҮТГЭЛТЭН ЖАМСРАНГИЙН САМБУУГИЙН МЭНДЭЛСНИЙ 130 ЖИЛИЙН ОЙ ЭНЭ ЖИЛ ТОХИОЖ БАЙНА2025-03-27 19:05 GMT+8 | 496 удаа Т.МӨНХСАЙХАН: ДОНОРЫН ТУХАЙ ХУУЛИЙН ШИНЭЧИЛСЭН НАЙРУУЛГЫГ ДАХИН ӨРГӨН БАРИХ АСУУДАЛ ЯРИГДАЖ БАЙНА2025-03-27 17:38 GMT+8 | 404 удаа ГАШУУНСУХАЙТ-ГАНЦМОД БООМТЫН ХИЛ ХОЛБОЛТЫН ТӨМӨР ЗАМЫН ЗГ ХООРОНДЫН ХЭЛЭЛЦЭЭРИЙГ СОЁРХОН БАТАЛЛАА2025-03-27 11:56 GMT+8 | 412 удаа

БОРЗОНГИЙН ГОВИЙН ДОМОГ

НИЙТЭЛСЭН: 2020-03-04 21:10 GMT+8

Алтайн уулын торгон үзүүр Хүрх хэмээх хяраас баруун тийш маш олон булаг бүхий өргөн хоолой үргэлжлэхийг нутгийнхан  Борзонгийн говь хэмээх бөгөөд тэр нь бор зөн  (тоосго)  гэсэн үг юм.  Энд саяхан болтол хагас болон бүтэн тоосго хааяагүй байсан гэдэг юм. Зарим хүний ярих нь эртний хятад нийслэл хотоо энд барих гэж их хэмжээний тоосго буулгасан юм гэнэ лээ. Зарим нь барилга барихаар барилгачид тоосго шатаадаг бааюугаа буудуулснаас бор зөн бутарсан гэдэг юм. Юутай ч энэ тухай нэг домог ярьдагийг сонирхуулья.

      

Дээр үед юм байх Хятадын энэз хаан нийслэл хотоо хамгийн олон булаг ундарсан газар байгуулахаар  товлож зүг бүр тийш элч шинжээч нарыг явуулжээ. Эзэн хааны илгээсэн элч нарын нэг хэсэг нь Монголын өмнөд их говийн нутгаар ирж нийслэл хот байгуулахад тохирмоор олон булаг ундарсан газар олж нутгийн хүмүүсийг цуглуулж шав тавиад энэ тухайгаа хаандаа айлтгахаар бараалхаж ...... агуу их дундат гүрний алтан нийслэлийг байгуулахад тохирсон аятайхан газрыг ар Монголын нутгаас оллоо.. Алс өмнө талд нь амнаас нь алт эрдэнэс цуваж байгаа мэт ам цагаан хулганы төрхтэй нэгэн уул байна. Ар талаас нь арвин их устай рашаан булгууд ундарсан алсын бараа илхэн харагдах аглаг уудам хөндий цэлийсэн юм байна. Ийм  л сайхан нутагт их хот байгуулж болно гэж үзлээ гэжээ. Эртнээс нааш эдэлж баршгүй эрдэнэ баялагтай, идэж дуусашгүй мал сүрэгтэй энэ нутгийг эзэлж авах гэсэн оролдлогоо гүйцээхэд минь эвтэйхэн боломж гарлаа гэж хаан бодоод тэр газарт чинь тэнгэрлэг нийслэл байгуулья гэжээ.

        

Тэгээд их хотын суурь тавихаар тэрэг тэргээр ачаа хөсөг явуулж их хэмжээний зөн буулгаж гэнэ. Энэ тухай Монголын хэсэг шинжээчид сонсож мэдээд эзэрхий хааны эзлэн түрэмгийлэх бодлогыг эсэргүүцэхээр зөвлөн ярилцаж нэгэн айлтгал бичиж тусгай элчээр явуулж гэнэ. Тэрхүү айлгалд: Танай мэргэн шинжээчид манай нутагт морилон ирж тансаг сайхан хот байгуулахаар май шав тавьсанг сонслоо. Олон булаг ундарсан тэр газар бол онгон зэлүүд говийн орсон буурны шаваас юм гэж мэргэчүүд тогтоолоо. Алт мөнгө цувуулсан ам цагаан хулгана шиг уул бол аргал хормойлж яваад ангаж үхсэн азай буурал эмгэний сүнс юм гэж манай төлөгчдийн мэргэнд буулаа. Иймэрхий шинжийн газар нийслэлээ байгуулахаар их эзэн таны шинжээчид ирээд буцсаныг бид дуулаад их л сэтгэл зовлоо доо гэж бичсэн байжээ.

Эзэн хаан энэ айлтгал бичгийг үзээд эрс зэвүүцэж өмнөх шийдвэрээ цуцалснаас өнөөх олон бор зөн тэндээ үлдсэн гэнэ лээ. Ийнхүү давсан бөхийн мэх муухайдаггүй, дарсан ногооны шим мууддаггүй гэдэг үг гарсан юм гэнээ гэж домог төгсдөг.

                                                                                               Ахмад багш Ц.Лувсанцэрэн

                                                                                   Фото зургийн Амартүвшин